مطالبی که بهتر است پیش از مطالعه این مقاله بخوانید:

• بهترین استراتژی‌های معاملاتی
• آموزش انواع استراتژی‌های معاملاتی

پس از مطالعه این مقاله شما:

• امواج الیوت چیست؟
• امواج الیوت در تحلیل تکنیکال
• قوانین امواج الیوت
• معرفی کامل انواع امواج الیوت
• آموزش تحلیل تکنیکال با امواج Elliott

امواج الیوت چیست؟

تحلیل تکنیکال با استفاده از الگوهای قیمتی اگر به اندازه متعادل باشد، می‌تواند برای تریدر مفید و راهگشا باشد. الگوهای قیمتی، با تحلیل الگوهای قبلی قیمت‌ها، می‌توانند به شما کمک کنند تا روند بازار را پیش‌بینی و نقاط ورود و خروج مناسب را شناسایی کنید.

اما برای استفاده موفق از این الگوها، نیاز به تجربه و تحلیل دقیق ترندها و الگوهای قیمتی است. همچنین، پیش از تصمیم نهایی باید به دقت و با استفاده از سایر ابزارهای تحلیل تکنیکال، مانند بهترین اندیکاتورها و نمودارها این الگوها را تأیید کنید.

در این  درس از مجموعه دروس مدرسه آموزش فارکس، با هم یاد خواهیم گرفت:

• امواج الیوت Elliott Wave چیست؟
• چگونگی تحلیل روند بازار با امواج الیوت
• درجه‌بندی امواج الیوت
• آموزش امواج الیوت
• قوانین امواج الیوت
• معرفی کامل انواع امواج الیوت
• و اینکه آیا تحلیل با امواج الیوت دقیق است یا خیر؟

امواج الیوت Elliott Wave

یکی از الگوهای قیمتی معروف در تحلیل تکنیکال، الگوی الیوت است. این الگو بر اساس اصول موج شکسته شده الیوت ساخته شده است و به شما کمک می‌کند تا روند بازار را به صورت دقیق‌تری پیش‌بینی کنید.

رالف نلسون الیوت در دهه 1930 میلادی بر اساس مشاهدات و تحقیقات خود، نظریه‌ای را بر اساس تغییرات قیمت ارائه داد که بر مبنای آن، دوره‌های حرکتی قیمت را در قالب الگوهای مشخص و تکرار شونده امواج توضیح می‌داد.

بر اساس نظریه الیوت، بازارها در طی زمان الگوهای مشابهی را تکرار می‌کنند. این الگوها به صورت موج‌هایی شکل می‌گیرند که شامل موج صعودی و نزولی است. هر موج صعودی به عنوان یک موج بالایی و هر موج نزولی به عنوان یک موج پایینی شناخته می‌شود.

با استفاده از تحلیل الیوت، روندهای بازار و تغییرات قیمت را می‌توان پیش‌بینی کرد که به عنوان یک روش تحلیلی در بازار فارکس استفاده می‌گردد.

او نظریه امواج الیوت را بر اساس ساختارهای تکرار شونده فراکتال در بازار به وجود آورد. فراکتال به ساختار هندسی و یا شکل‌هایی گفته می‌شود که با بزرگ کردن یک بخش از آنها به همان ساختار شکل اولیه می‌رسیم.

فراکتال به معنی (بخش بخش) است و مهمترین خصوصیت فراکتال‌ها، تکرار تشابه در داخل آنها است. در فراکتال‌ها اشکال پیچیده از طریق تکرار اشکال ساده بدست می‌آید.

الیوت معتقد بود امواج تکرارشونده در بازارهای مالی که از ساختاری فراکتال و منظم برخوردارند، بر اساس رفتار سرمایه‌گذاران این بازارها و روان‌شناسی آنها به وجود آمده است. ساختار فراکتالی، یکی از ویژگی‌های مهم امواج Elliott است. در واقع هر موج در نظریه الیوت، از موج‌های کوچک‌تری تشکیل شده که همیشه تکرار می‌شوند.

این الگوها شامل پنج موج صعودی (موج 1، 3 و 5) و سه موج نزولی (موج 2 و 4) است که به صورت ترکیبی با یکدیگر قرار می‌گیرند.

با استفاده از تحلیل الیوت، تریدرها می‌توانند نقاط ورود و خروج مناسب را شناسایی کنند و بازدهی بهتری در معاملات خود داشته باشند. همچنین، این الگوها می‌توانند به تشخیص تغییرات قیمت و تشخیص احتمالات روند بازار کمک کنند.

مهم است بدانید که تحلیل الیوت همچنان یک روش تحلیلی است و نتایج آن ممکن است با تغییرات بازار و شرایط اقتصادی متغییر باشد. بنابراین، قبل از استفاده از این روش، بهتر است مطالعه و آشنایی کافی در این زمینه را داشته باشید.

امواج الیوت در تحلیل تکنیکال

الگوی امواج الیوت در تحلیل تکنیکال بر اساس تئوری رفتار بازار و تغییرات قیمت در بازارهای مالی توسعه یافته است. این الگو بر اساس اصول تکنیکال و روانشناسی بازار ساخته شده و به تشخیص نقاط ورود و خروج مناسب در معاملات کمک می‌کند.

مزایای استفاده از امواج الیوت

مزایای استفاده از الگوهای امواج الیوت در تحلیل تکنیکال عبارت است از:

شناسایی نقاط ورود و خروج مناسب با امواج الیوت

الگوهای امواج Elliott به تشخیص نقاط ورود و خروج صحیح در معاملات کمک می‌کنند. با استفاده از این الگوها، می‌توانید زمان ورود به یک معامله را بهینه سازی و نقاط خروج را به درستی تشخیص دهید.

تحلیل روند بازار با امواج الیوت

الگوهای امواج الیوت به تحلیل روند بازار کمک می‌کنند. با استفاده از این الگوها، می‌توانید روند قیمت را بهتر تحلیل کنید و به صورت دقیق‌تر پیش‌بینی کنید که آیا بازار در حال صعود است یا نزول.

ساده‌سازی تحلیل با امواج الیوت

با استفاده از این الگوها، می‌توانید به سرعت الگوهای قیمتی را شناسایی و به نقاط ورود و خروج مناسب برسید.

امواج الیوت قابل استفاده در بازارهای مختلف

الگوهای امواج الیوت قابل استفاده در بازارهای مالی مختلف مانند: بازار فارکس، بازارهای سهام، بازار ارز دیجیتال، بازار بورس ایران و بازارهای سرمایه‌گذاری است. این الگوها بر اساس اصول عمومی تغییرات قیمت در بازارهای مالی ساخته شده‌اند و برای تحلیل هر نوع بازار قابل استفاده هستند.

تحلیل روانشناختی بازار با امواج الیوت

الگوهای امواج Elliott بر اساس اصول تکنیکال و روانشناسی بازار ساخته شده‌اند و به تحلیل روانشناختی بازار کمک می‌کنند. با استفاده از این الگوها، می‌توانید رفتار بازار را بهتر درک کنید.

درجه‌بندی امواج Elliott

الیوت امواج را از بزرگترین به کوچکترین در 9 درجه دسته‌بندی کرد، البته از آنجایی که امواج الیوت بصورت فراکتال هستند، مسلماً درجات موجِ کوچکتر و بزرگتر از موارد ذکر شده نیز وجود دارند:

• چرخه فوق بزرگ Grand Supercycle
• چرخه بزرگ Supercycle
• چرخه Cycle
• اصلی یا اولیه Primary
• متوسط  Intermediate
• کوچک Minor
• ریز Minute
• بسیار ریز Minuette
• بسیار بسیار ریز Sub-Minuet

ساختار هر موج الیوت بدین صورت است که، یک چرخه فوق بزرگ در امواج الیوت از چندین چرخه بزرگ به وجود می‌آید. یک چرخه بزرگ از چندین چرخه به وجود می‌آید تا به امواج  بسیار بسیار ریز می‌رسیم.

البته مقیاس زمانی الگوها در مقابل شکل ظاهری الگوها از درجه اهمیت کمتری برخوردار هستند. ممکن است امواج توسعه داده و یا فشرده شوند اما شکل امواج همیشه ثابت باقی می‌ماند. یعنی الگوی زیرین که در ادامه به آن می‌پردازیم ثابت می‌ماند، اما بازه زمانی هر موج ممکن است متفاوت باشد.

آموزش امواج الیوت

طبق نظریه الیوت، قیمت طبق الگوی موجی 5 و 3 حرکت می‌کند. بدین صورت که:

در یک روند صعودی قیمت در طول پنج موج رو به بالا و در طول سه موج برای اصلاح قیمت، رو به پایین حرکت می‌کند.

پنج موج اول، امواج پیشرو، جنبشی و ایمپالس (Motive or Impulse) و سه موج بعدی، امواج اصلاحی (Corrective) نامیده می‌شود و این الگوها خود را در مقیاس‌های کوچکتری نیز تکرار می‌کنند که اینفینیتیوم (Infinitum) نام دارند.

سپس این حرکت 5 به 3 تبدیل به دو بخش فرعی حرکت موج بالاتر بعدی می‌شود.

در تصویر زیر 5 موج صعودی و 3 موج اصلاحی (A، B و C) به ترتیب نامگذاری شده‌‌اند.

البته امواج 2 و 4 در تصویر بالا نیز موج اصلاحی در دل موج صعودی هستند. این امواج معمولاً دارای ساختار فراکتالی زیر هستند:

امواج A و C در جهت روند 2 و 4 بصورت نزولی حرکت می‌کنند و خودشان از 5 موج داخلی تشکیل شده‌اند و موج B در مقابل، خلاف روند و در نتیجه اصلاح کننده است و از 3 موج تشکیل شده است و این فراکتال داخلی در دل هر موج تا موج‌های درجه بسیار بسیار ریز ادامه دارد…

در شناسایی موج‌های الیوت به نکات زیر توجه نمایید:

• هر کنش، واکنش خاصی را به دنبال دارد
• موج 1 عموماً موج کوتاهی است
• موج 2 عموماً اصلاح زیادی دارد
• موج 3 معمولا ممتد است و ریز موج‌های آن قابل شمارش‌تر است
• در موج 4 معمولاً ساید وی‌ها و رنج‌های بزرگ اتفاق می‌افتد و متناسب با طول موج 2 باید باشد
• موج 5 گاهی اوقات به دلیل کشیدگی بیش از حد موج 3 کوتاه است و معمولاً از نظر طولی با موج یک برابر می‌شود
• اصلاح موج 5 معمولا تا کف موج 4 یا 61.8% فیبوناچی است

قوانین امواج الیوت

قوانین امواج الیوت بر اساس نظریه رالف نیلسون الیوت استوار است. طبق این نظریه، قیمت دارایی‌های مالی از سری امواج صعودی و نزولی تشکیل شده است و این امواج قوانین مشخصی را دنبال می‌کنند.

اگر در شمارش امواج، یکی از قانین زیر نقض شود، موج اصلی نیست و باید شمارش امواج را مجدداً آغاز کنیم. در ادامه قوانین اصلی امواج Elliott را خواهیم خواند:

• قانون موج 1 (قانون اصلاح): معمولاً موج 2 به عنوان یک اصلاح برای جهت اولیه قیمت شکل می‌گیرد و نباید از نقطه شروع موج 1 عبور کند.

• قانون موج 2 (قانون اصلاح): ممکن است موج 2 از قله موج 1 عبور کند، اما نمی‌تواند از کف موج 1 عبور کند.
• قانون موج 3 (قانون پرداخت): معمولاً موج 3 بزرگتر و قوی‌تر از موج 1 است، معمولاً بلندتر و در جهت همان روند اولیه حرکت می‌کند.
• قانون موج 4 (قانون اصلاح): معمولاً موج 4 به عنوان یک اصلاح برای جهت اولیه قیمت شکل می‌گیرد و کوتاه‌تر از موج 2 است.
• قانون موج 5 (قانون پایان): موج 5 کوتاه‌تر از موج 3 است و به پایان جهت اصلی قیمت اشاره دارد.
• موج 2 نمی‌تواند 100% موج 1 را اصلاح کند.
• موج 3 نباید کوچکترین موج باشد. این که می‌گویند موج 3 بلندترین موج است نیز همیشگی نیست اما در اغلب مواقع موج 3 بلندتر از موج‌های 1 و 5 است.
• موج 4 نمی‌تواند موج 1 را پوشش دهد.

• موج 4 نمی‌تواند 100%موج 3 را اصلاح کند.
• قانون تعادل زمانی: امواج الیوت دنباله زمانی خاصی را دنبال می‌کنند، به طوری که معمولاً موج 3 قیمت، زمان بیشتری نسبت به سایر جهت‌ها زمان می‌برد.

شناسایی امواج الیوت و ارتباط بین آنها به دلیل پیچیدگی الگوها و تغییرات زیاد آنها کار بسیار دشواری است، که با تمرین و تجربه امکان پذیر می‌شود.

معرفی کامل انواع امواج الیوت

امواج الیوت در فارکس به طور کلی به دو دسته اصلی تقسیم می‌شوند: امواج تصحیحی و امواج پیشرو. هر یک از این دسته‌ها شامل زیردسته‌های مختلفی هستند که در ادامه به معرفی آنها می‌پردازیم:

امواج پیشرو الیوت

انواع امواج پیشرو الیوت عبارتند از:

امواج ایمپالس Impulse Waves

این امواج شامل 5 موج است،3 موج صعودی و 2 موج نزولی.

امواج ایمپالس  گسترش یافته Extended Impulse Waves

این امواج شامل 5 موج است. 3 موج صعودی و 2 موج نزولی، اما شکل آنها با امواج ایمپالس متفاوت است.

امواج مورب پیشرو Leading Diagonal Waves

این امواج شامل 5 موج است. 3موج صعودی و 2 نزولی، اما دوره زمان طولانی‌تری نسبت به امواج ایمپالس دارند.

امواج مورب Ending Diagonal Waves

این امواج شامل 5 موج است که شامل 3موج صعودی و 2 موج نزولی می‌باشد، اما شکل آنها با امواج ایمپالس متفاوت است.

امواج اصلاحی الیوت

همانطور که گفته شد امواج اصلاحی شامل 3 موج هستند و خلاف روند اصلی شکل می‌گیرند و به دو دسته‌ی اصلاح ساده و اصلاح پیچیده تقسیم می‌شوند.

امواج اصلاحی ساده

امواج اصلاحی در شکل ساده بصورت  الگوهای زیگزاگ، مثلث‌ و اشکال بی‌قاعده تشکیل می‌شوند.

امواج زیگزاگ الیوتZigzag Waves

امواج اصلاحی زیگزاگ شامل 3 موج است، 2 موج صعودی و 1 موج نزولی که بر خلاف روند بزرگتر حرکت می‌کند و به صورت موج های 5.3.5 هستند. معمولا در اصلاح زیگزاگ، موج A و C ‌بصورت 5 موجی و موج B طی 3 موج شکل می‌گیرد.

امواج فلت الیوت Flat Waves

موج زیگزاگ می‌تواند در حالت افقی نیز شکل بگیرد و الگو در جهت افقی حرکت کند. به این نوع حرکات اصلاحی فلت  Flat گفته می‌شود. این امواج نیز شامل 3 موج است، 2 موج صعودی و 1 موج نزولی.

امواج فلت بی‌قاعده  Irregular Flat Waves

برخی مواقع موج B می‌تواند از موج 5 نیز فراتر رود. این امر موجب می‌شود که در بعضی از مواقع که شماره‌گذاری انجام می‌دهیم، چون موج B قله‌ای فراتر از موج 5 را ایجاد کرده، به اشتباه موج B را یک موج جنبشی تشخیص ‌دهیم و آن را انتهای موج 5 حساب کنیم.

به این ساختار، اصلاح بی‌قاعده یا ایرگولار Irregular گفته می‌شود که باز هم شامل 3 موج است، 2 موج صعودی و 1 موج نزولی. اما شکل آنها با امواج 3‌موجی زیگزاگ معمولی تفاوت دارد.

مانند شکل زیر که موج C در آن بطور کامل موج A را اصلاح کرده و حتی فراتر از آن نیز گسترش یافته است. در امواج اصلاحی اینچنینی مهم‌ترین موج، پایان موج C است که نشانه پایان موج اصلاحی می‌باشد.

موج‌های اصلاحی فلت و ایرگولار بیشتر علامت تقویت بازار هستند و بیشتر الگوی تحکیمی بشمار می‌آیند تا الگوی تصحیحی و به صورت 3.3.5 حرکت می‌کنند.

امواج فلت گسترش یافته Expanded Flat Waves

این نوع از امواج اصلاحی نیز شامل 3 موج است و فقط زمان طولانی‌تری نسبت به امواج 3 ‌موجی معمولی دارند.

امواج اصلاحی مثلث الیوت

الگوی اصلاحی مثلث یکی از ساختارهای اصلاحی ساده Elliott است که در آن هر سقف از سقف قبلی خود کوتاه‌تر و هر کف از کف قبلی خود بالاتر قرار می‌گیرد. می‌توان گفت ساختار اصلاحی مثلث، بین دو خط همگرا شکل می‌گیرد که می‌تواند حالت فلت نیز باشد.

مثلث‌های اصلاحی الیوت الگوهای تحکیمی ثابتی هستند که شامل 5 موج هستند و هر موج هنگام بازگشت 3 موج را در ادامه دارد. الیوت الگوهای مثلث‌ خود را به چهار دسته طبقه‌بندی کرده است:

1. الگوی مثلث افزایشی الیوت
2. الگوی مثلث کاهشی الیوت
3. الگوی مثلث متقارن الیوت
4. الگوی مثلث انبساطی الیوت

به عنوان نمونه در تصویر بالا، موج 4 اصلاحی به‌ صورت یک مثلث فلت تشکیل شده است. در این الگوی اصلاحی، معمولاً ریز موج‌ها بصورت 3 موجی تشکیل می‌شوند و شکستن خط روند بالای مثلث می‌تواند نشانه‌ای برای پایان اصلاح و شروع قوی برای موج 5 صعودی باشد.

امواج اصلاحی مثلث قطری الیوت

مثلث قطری یا مثلث دیاگونال یکی دیگر از امواج اصلی الیوت است. این الگو شبیه یک مثلث است که توسط دو خط همگرا تشکیل شده باشد. مثلث قطری سه گوش دارد و معمولا در پنجمین موج از یک حرکت جنبشی (پس از اتمام موج انبساطی سوم) شکل می‌گیرد.

ساختار این موج‌ها هم می‌تواند 3 تایی و هم 5 تایی باشد. اما عموماً این نوع ساختارها به‌صورت 3 موجی و در موج‌های کوتاه تشکیل می‌شوند.

وقتی یک مثلث در انتهای یکی از موج‌های 1 یا 3 یا 5 تشکیل می‌شود، به این معنی است که آن موج از درجه بزرگتر در حال خاتمه است و ‌بزودی موج 2 یا 4 (فاز اصلاحی) از درجه بزرگتر آغاز می‌شود.

یک استثناء هم در الگوی مثلث قطری الیوت وجود دارد که قانون همپوشانی موج 1 و 4 در آن صدق نمی‌کند.

امواج دو موجی الیوت Double Three Waves

این امواج شامل 2 روند 3 موجی است که به صورت پشت سر هم قرار می‌گیرند.

امواج سه‌ موجی الیوت Triple Three Waves

این امواج شامل 3 روند 3 موجی است که به صورت پشت سر هم قرار می‌گیرند.

مبحث الیوت، حتی در سطح پایه نیز کمی سنگین است. پس یک فنجان از نوشیدنی باب میلتان بنوشید و کمی استراحت کنید تا آموزش را با معرفی انواع امواج اصلاحی پیچیده یا ترکیبی ادامه دهیم.

امواج اصلاحی پیچیده الیوت

تا اینجا برخی از ساختارهای ساده در امواج اصلاحی را با هم مرور کردیم. اما همیشه بازار به همین راحتی اصلاح نمی‌کند. در اغلب اوقات خصوصاً در روندهای نزولی بلند مدت، شاهد تشکیل ساختارهای پیچیده الیوتی هستیم.

این امر ریشه در روانشناسی بازار و رفتار معامله‌گران دارد. ساختار اصلاح‌های پیچیده درواقع از ترکیب همان اصلاح‌های ساده شکل گرفته‌اند که بین آنها یک موج x قرار می‌گیرد.

طبق قوانین Elliott، ساختارهای اصلاحی ترکیبی، همان ترکیب امواج اصلاحی ساده با یکدیگر هستند. در نگاه اول کمی پیچیده به نظر می‌رسند، اما با کمی تمرین و تجربه می‌توانید حالت‌های پرکاربرد این ساختارهای پیجیده را در نمودارها پیدا کنید.

نسبت‌های امواج Elliott

برای پیدا کردن رست‌ها و طول امواج الیوت روش‌های متنوعی وجود دارد که کارآمدترین آنها استفاده از درصدهای فینوناچی است، می‌توان طول موج‌های پیشرو و اصلاحی الیوت را بر اساس اعداد فیبوناچی آنالیز نمود. بر اساس اعداد فیبوناچی:

• موج 2 معمولاً بین 38.2% تا 78.6% موج 1 را می‌تواند اصلاح ‌کند
• موج 3 معمولاً با سه نسبت مختلف نسبت به موج یک حرکت می‌کند: 1.618، 2.618 یا 4.25
• موج 4 معمولاً به اندازه %23.6، %38.2 و یا 50% موج سوم را اصلاح می‌کند
• موج 5 دارای دو طول متفاوت است:

1. اگر موج 3 بیش از 1.618% باشد، موج 5 می‌تواند به اندازه 1.618% یا 2.618% موج 1 حرکت کند
2. اگر موج 3 کوچکتر از 1.618% باشد، موج 5 گسترش پیدا می‌کند و اندازه‌ی آن 0.618، 1 و یا 1.618% از موج 1 تا 3 می‌شود

روش‌های شناسایی امواج الیوت

برای موج‌خوانی الیوت روش‌های مختلفی وجود دارد:

• شمارش ریزموج ها و تایید آنها با اعداد فیبوناچی
• شناسایی واگرایی‌ها
• تاییدیه گرفتن از الگوهای تایم فریم پایین‌تر برای الگوهای تایم بالاتر
• بکارگیری قواعد پرایس اکشن مثل محدوده‌های حمایت و مقاومت و مومنتوم حرکت
• تعیین سقف‌ها و کف‌های تشکیل شده در موج‌های ایمپالسی
• تست قوانین الیوت بر روی هر موج شناسایی شده
• شمارش ریزموج‌های درجات پایین‌تر در دل هر موج

توصیه رالف نلسون الیوت

الیوت در مورد نظریه خود می‌گوید: این الگوها هیچ قطعیت کاملی برای پیش‌بینی در مورد حرکات قیمتی آینده ندارند، بلکه تنها به تحلیل شما کمک می‌کنند.

بهتر است از امواج الیوت به همراه سایر روش‌های تحلیل تکنیکال از جمله پرایس اکشن و یا اندیکاتورها برای تحلیل  بازار استفاده نمایید. از ترکیب الیوت با سبک‌های دیگر تحلیلی مانند پرایس اکشن می‌توانید به نتایج بسیار جالبی برای استراتژی‌های معاملاتی خود دست یابید.

پیشنهاد می‌کنیم از الیوت برای تعیین روندهای بلند مدت و تشخیص پایان اصلاح و یا روندها استفاده کنید.

جالب است که معامله‌گران ممکن است همزمان، تعابیر مختلفی از ساختار امواج Elliott در یک بازار داشته باشند.

گپ و گفت فارکسی

• آیا تجربه تحلیل با امواج الیوت را دارید؟
• به نظر شما قطعیت تحلیل با امواج Elliott چقدر است؟
• شما چه سبک تحلیلی دیگری را به سایر تردیرها پیشنهاد می‌کنید؟